15 Interaktywnych Gier Opowiadania dla Dzieci Uczących się Języka Angielskiego

Czym są gry oparte na opowiadaniu?

Gry oparte na opowiadaniu to aktywności związane z opowiadaniem historii, które pomagają poszerzać naukę poprzez dodatkowe, oparte na grze zadania. Gry te nie tylko wspierają rozwój umiejętności językowych dzieci, ale także sprawiają, że nauka angielskiego dla dzieci jest przyjemna i angażująca. Dzięki nim dzieci mogą rozwijać umiejętności języka angielskiego, a jednocześnie czerpać radość z procesu nauki poprzez zabawę.

Gry są ekscytujące, angażują całą rodzinę i stanowią pozytywne doświadczenie dla dzieci. Z moich osobistych doświadczeń w pracy z dziećmi oraz uczniami uczącymi się angielskiego jako drugiego języka wynika, że dzieci rozwijają się znacznie szybciej, gdy w nauce są interaktywne elementy i nagrody. Te aspekty motywują je do dalszej pracy i rozwijają ich umiejętności językowe.

Przyjrzyjmy się, dlaczego warto korzystać z gier opartych na opowiadaniu, jakie mają korzyści oraz przedstawiam 15 interaktywnych gier, które można stosować, by pomóc dzieciom w nauce języka angielskiego.

Zrozumienie potrzeb dzieci uczących się języka angielskiego

Dzieci są naturalnymi uczniami. Są ciekawe świata, zadają pytania i próbują dowiedzieć się jak najwięcej. Jednak kiedy napotykają na formalne metody nauki, takie jak podręczniki, często tracą zainteresowanie i brak im wewnętrznej motywacji do skupienia się na zadaniu.

Kiedy narzucamy dzieciom formalną naukę, np. przez podręczniki i zeszyty ćwiczeń, odbieramy im swobodę w decydowaniu o tym, jak i czego chcą się uczyć. To może prowadzić do nudy, rozproszenia i braku motywacji. Problemy te nie są inne w przypadku nauki języka.

Aby nauka angielskiego była bardziej dostosowana do dzieci, ważne jest, aby spotkać je na ich poziomie. Co dzieci lubią? Co przyciąga ich uwagę i co motywuje je do nauki?

Zasadniczo dzieci uczą się najlepiej, gdy:

• Mają przy tym zabawę,
• Są zainteresowane tematem,
• Nauka jest dla nich w jakiś sposób bliska,
• Mają pozytywne doświadczenia, np. otrzymują pochwały za wysiłki.

Opowiadanie historii, multisensoryczna nauka i aktywności oparte na zabawie spełniają te wymagania i zapewniają, że dzieci czerpią radość z nauki angielskiego.

Doskonałym sposobem na połączenie tych aktywności są gry oparte na opowiadaniu historii.

Eksploracja interaktywnych gier opowiadania historii

Gry opowiadania historii to wciągający i ekscytujący sposób na naukę angielskiego. Angażują, motywują i są inkluzywne, niezależnie od poziomu znajomości języka angielskiego dziecka.

Co sprawia, że gry opowiadania historii są tak skuteczne? Obejmują one szeroki zakres umiejętności, które dzieci muszą rozwijać nie tylko w kontekście nauki języka, ale także w rozwoju emocjonalnym, społecznym i poznawczym. Do tych umiejętności należą:

• Przyswajanie języka: Gry opowiadania historii dają dzieciom możliwość nabywania i poszerzania słownictwa, nauki nowych fraz oraz zrozumienia gramatyki w kontekście.
• Kreatywność: Opowiadanie historii zachęca dzieci do używania wyobraźni, tworzenia postaci, miejsc akcji i fabuł, co sprzyja kreatywności i oryginalności.
• Umiejętności komunikacyjne: Poprzez gry opowiadania historii dzieci ćwiczą komunikację werbalną, dzieląc się pomysłami, opowiadając historie i współpracując z innymi.
• Umiejętności słuchania: Aktywne słuchanie jest kluczowe w grach opowiadania historii, ponieważ dzieci muszą uważnie słuchać wkładów innych, śledzić fabułę i odpowiednio reagować.
• Myślenie krytyczne: Gry te zachęcają dzieci do krytycznego myślenia przy podejmowaniu decyzji dotyczących rozwoju fabuły, działań postaci i wyników historii.
• Rozwiązywanie problemów: Dzieci często napotykają przeszkody lub wyzwania w grach opowiadania historii, co wymaga od nich kreatywnego podejścia do rozwiązania problemów w narracji.
• Umiejętności społeczne: Gry opowiadania historii promują interakcje społeczne i współpracę, gdy dzieci współpracują z rówieśnikami, negocjują pomysły i na zmianę dzielą się swoimi wkładami.
• Budowanie pewności siebie: Uczestniczenie w grach opowiadania historii pomaga dzieciom budować pewność siebie w wyrażaniu się werbalnie, dzieleniu się swoimi pomysłami i uczestniczeniu w aktywnościach grupowych.
• Inteligencja emocjonalna: Opowiadanie często obejmuje eksplorację emocji, empatii i relacji międzyludzkich, co pozwala dzieciom rozwijać inteligencję emocjonalną i empatię.
• Świadomość kulturowa: Gry te mogą wprowadzać różnorodne postacie, miejsca i odniesienia kulturowe, co rozwija świadomość i zrozumienie kulturowe dzieci.
• Umiejętności pamięciowe: Pamiętanie postaci, szczegółów fabuły i sekwencji zdarzeń w grach opowiadania historii ćwiczy pamięć i zdolności zapamiętywania dzieci.
• Struktura narracyjna: Uczestniczenie w grach opowiadania historii wprowadza dzieci do struktury narracji, w tym początku, środka i końca, a także rozwoju postaci i progresji fabuły.
• Zdolność skupienia: Gry te wymagają od dzieci utrzymania uwagi i skupienia przez dłuższy czas, co poprawia ich zdolność koncentracji.
• Umiejętności czytania i pisania: Gry opowiadania historii mogą stanowić fundament rozwoju umiejętności czytania i pisania, zachęcając dzieci do opowiadania, czytania i pisania.
• Wiedza kulturowa i historyczna: Gry te mogą zawierać elementy kultury, historii i folkloru, oferując dzieciom okazję do nauki o różnych tradycjach i epokach historycznych.

15 Gier Opowiadania Historii dla Dzieci

Oto lista 15 gier opowiadania historii, które możesz realizować z dziećmi w domu, aby wspierać ich rozwój języka angielskiego i jednocześnie cieszyć się procesem nauki. Dobrym pomysłem jest użycie różnorodnych gier z różnymi celami, które Twoje dzieci mogą osiągnąć. Dzięki temu, podczas gdy dzieci cieszą się aktywnością, Ty masz pewność, że uczą się i rozwijają w zakresie języka angielskiego.

1. Kostki z Historiami

Kostki te są zabawnymi papierowymi sześcianami, które łatwo zrobić i zaprojektować w domu. Korzystając z szablonu kostki, poproś dzieci o narysowanie obrazków na każdej ściance. Mogą być one otwarte, zachęcając do użycia wyobraźni, lub tematyczne, pomagając w opowiadaniu konkretnej historii lub proponując dzieciom konkretne wątki np. księżniczka i lis stają się przyjaciółmi i razem podróżują.

Po zaprojektowaniu wszystkich ścianek, wytnij zewnętrzne elementy i sklej boki, tworząc swoją kostkę historii.

Następnie na zmianę rzucajcie kostką i twórzcie lub odtwarzajcie wspólnie historię. Kostki opowieści pomagają rozwijać kreatywność, poszerzać słownictwo, wyrażać siebie, pobudzać wyobraźnię i umiejętności opowiadania.

2. Karty Opowiadające Historie

Podobnie jak w przypadku kostek, karty te przedstawiają różne sceny lub postacie, które dzieci mogą wykorzystać do budowania własnych historii.

Te karty są szczególnie dobre dla dzieci, które potrzebują wsparcia w rozwijaniu wyobraźni i kreatywności. Dzięki gotowym podpowiedziom dzieci nie muszą zaczynać od zera, co może wspierać budowanie pewności siebie.

3. Dawno, dawno temu

To gotowa gra karciana, w której gracze wspólnie tworzą baśń, korzystając z podpowiedzi fabularnych. Ta gra wspiera umiejętności opowiadania i rozwój języka.

Jest to idealna aktywność dla rodzin, która pomaga budować więzi poprzez naukę nowego języka oraz motywuje dzieci do pracy dzięki pozytywnym zachętom.

Ponadto, jako aktywność oparta na grze, świetnie sprawdza się dla dzieci, które mają trudności z bardziej formalnymi metodami nauki, ponieważ skupia się na praktycznej, opartej na zabawie nauce.

4. Startery Opowieści

W przeciwieństwie do kart opowiadających historie, startery oferują otwartą podpowiedź, która rozpoczyna opowieść. Ta podpowiedź daje dzieciom punkt wyjścia, jednocześnie pozwalając na kreatywność i generowanie pomysłów.

Koncept starterów opowieści polega na tym, że członkowie rodziny pracują wspólnie, tworząc opowieść na podstawie otrzymanej podpowiedzi.

Każdy członek rodziny dodaje coś do opowieści, ćwicząc przy tym umiejętności językowe.

Jako wspólna sesja opowiadania historii, startery odciążają dzieci, pozwalając im skupić się bardziej na pracy zespołowej niż na indywidualnym kreowaniu historii.

5. Gry Skojarzeń

Ta gra jest popularna wśród dzieci w każdym wieku i często używam jej jako rozgrzewki w moich zajęciach online.

Zaczynając od słowa, każdy z graczy po kolei podaje kolejne słowo, które kojarzy mu się z poprzednim. Na przykład, jeśli pierwszym słowem jest „plaża”, możesz usłyszeć takie słowa, jak piasek, morze, palmy, zamek z piasku, parasol, łódź i tak dalej.

Celem tej gry nie jest tworzenie historii, ale pomaganie dzieciom w budowaniu słownictwa i zachęcanie do łączenia słów.

Jeśli Twoje dzieci uznają to za łatwe, możesz dodać dodatkowy poziom trudności, jak ja to robię z moimi uczniami. Ustawiam stoper, aby dzieci mogły wymienić jak najwięcej słów, zanim czas się skończy. Następnie muszą ułożyć zdania, używając jak najwięcej tych słów. To dodaje grze element rywalizacji, a jednocześnie pomaga rozwijać słownictwo, budowę zdań i znajomość gramatyki.

6. Mad Libs

Mad Libs to świetna gra, szczególnie dla dzieci z poczuciem humoru.

Mamy tutaj krótką historię z miejscami na wstawienie brakujących części mowy, np. rzeczowników, przymiotników, czasowników itd. Dzieci muszą wymyślić listę słów zgodnie z kategoriami, jakie są potrzebne. Na przykład potrzebujemy rzeczownika, dwóch przymiotników i trzech czasowników. Można też wprowadzić motyw przewodni, np. szkoła, park czy jedzenie.

Kiedy dzieci skończą tworzyć listę słów, używasz ich, aby wypełnić luki w historii, którą następnie odczytuje się na głos.

Ta gra często tworzy zabawne, a czasem nonsensowne opowieści, które dzieci uwielbiają.

Mad Libs jest korzystne, ponieważ wzmacnia znajomość gramatyki, słownictwo, umiejętności słuchania i rozumienia.

7. Kalambury

Kalambury to doskonała gra opowiadania historii, w której każdy po kolei odgrywa słowa lub frazy. Mogą to być tytuły książek, postacie lub fragmenty opowieści.

Inkorporowanie ruchu i akcji jest doskonałe dla dzieci z ADHD, które preferują naukę kinestetyczną, albo dla tych, które po prostu uwielbiają aktywności związane z dramatem.

Przez kalambury dzieci rozwijają słownictwo, umiejętność obserwacji i komunikacji. Zadaniem jest odegranie słów lub fraz bez mówienia, a inni członkowie rodziny muszą zgadnąć, co próbujesz przekazać.

8. Zgadnij, co widzę w książkach

Podobna do klasycznej gry „Zgadnij, co widzę”, ale zamiast otaczających przedmiotów, używamy książek z obrazkami.

Wybierzcie książkę z obrazkami, którą macie w domu i wspólnie czytajcie. Zatrzymajcie się przy ilustracjach, aby dawać wskazówki do odgadnięcia. Na przykład „Widzę coś niebieskiego i puszystego”.

Ta aktywność zachęca dzieci do interakcji z tekstem i ilustracjami, rozwija umiejętności językowe, zrozumienie i słuchanie.

9. Konsekwencje

Ta papierowa gra to świetna zabawa, która kończy się zawsze śmiechem.

Kartka papieru jest zginana tak, aby tylko jedna część była widoczna. Na kartce zapisane są elementy historii, które należy dokończyć, np. „dawno, dawno temu …” „ktoś odwiedził …” „i zagrał …”.

Gracze na zmianę rozwijają jedną sekcję, a po zakończeniu cała kartka jest rozwijana i opowieść odczytana na głos.

Konsekwencje pomagają rozwijać kreatywne pisanie, umiejętności rozwiązywania problemów i myślenie zespołowe.

Gra może być również dostosowana do tworzenia elementów opowieści, takich jak postacie, miejsca akcji i fabuła.

10. Aplikacje Opowiadania Historii

Aplikacje do opowiadania historii są niezwykle interaktywne, łącząc nie tylko umiejętności językowe i wyobraźnię, ale także umiejętności cyfrowe i elementy odgrywania ról.

Często aplikacje te są bardzo otwarte, oferując różnorodne opcje i wybory, które Twoje dzieci mogą wybrać, tworząc swoje własne światy. Od projektowania postaci po wybór scenerii i ustawień, te aplikacje są wciągające i szczególnie skuteczne dla dzieci, które mają trudności z tradycyjnymi metodami nauki.

Oto 5 aplikacji do opowiadania historii, które warto wypróbować w domu z dziećmi:

• Toca Life World: Build a Story (Google Play / Apple App Store)
• Sago Mini World: Kids Games (Google Play / Apple App Store)
• Imagistory – Creative Storytelling App for Kids 4+ (Apple App Store only)
• Toontastic 3D (Google Play only)
• PicaBook: Picture Book Creator (Google Play / Apple App Store)

11. Zestawy Opowiadania DIY

Stwórz własne zestawy opowiadania historii w domu z dziećmi, w których będą projektować i tworzyć rekwizyty oraz kostiumy. Wraz z kilkoma pisemnymi podpowiedziami te zestawy mogą być zabawnym sposobem na ożywienie historii. Zachęć dzieci do stworzenia własnej opowieści na podstawie podpowiedzi lub odegrania fragmentów historii, które już przeczytaliście razem.

Odgrywanie ról i przebieranki pobudzają wyobraźnię, eksplorację językową, kreatywność i umiejętności rozwiązywania problemów.

12. Platformy Cyfrowego Opowiadania

Strony internetowe, takie jak Storybird lub StoryJumper, pozwalają Twoim dzieciom tworzyć cyfrowe opowieści, które mogą zostać wydrukowane jako książki. Dzięki narzędziom takim jak nagrywanie dźwięku i wybór postaci, strony te pomagają dzieciom zacząć tworzyć własne historie.

Tego typu strony motywują młodsze osoby, ponieważ mogą zobaczyć możliwość dzielenia się swoją pracą z innymi rodzinami lub zobaczyć swoją opowieść jako fizyczną kopię.

Z gotowymi narzędziami, strony te oferują fundament, na którym dzieci mogą budować swoje historie. Rozwijają one umiejętności cyfrowe, poznawcze, językowe oraz wyobraźnię.

13. Gry Planszowe z Odtwarzaniem Ról

Gry planszowe to świetny sposób na zaangażowanie całej rodziny i doskonała alternatywa dla czasu spędzanego przed ekranem.

Gry odgrywania ról często wymagają od graczy wyboru lub stworzenia postaci. W zależności od gry mogą być dostępne podpowiedzi fabularne, misje lub rekwizyty do wykorzystania w trakcie gry.

Klasyczna, dobrze znana gra fabularna to „Dungeons and Dragons”. Jednak w zależności od wieku i umiejętności dzieci, ta gra może być zbyt trudna. Oto kilka alternatyw dla dzieci:

• Hero Kids
• No Thank You, Evil!
• Amazing Tales
• The Adventure Guild
• My Little Pony: Tales of Equestria
• Mouse Guard: Role-playing Game

Gry fabularne doskonale nadają się do ćwiczenia języka i rozwijania słownictwa, a także budują pewność siebie, umiejętności społeczne, emocjonalne, krytyczne myślenie i rozwiązywanie problemów.

14. Polowanie na Skarby z Historią

Polowanie na skarby to zdecydowany faworyt w moim domu. Oboje moich dzieci aktywnie proszą mnie o stworzenie polowania na skarby, które mogą rozwiązać. Pomimo że jest to aktywność edukacyjna, dzieci nie postrzegają tego jako zadania i często zapominają, że celem jest nauka, ponieważ są w pełni zaangażowane w zabawę.

Polowanie na skarby nie musi być skomplikowane. Podstawowa zasada to dawanie wskazówek, które dzieci muszą rozwiązać, aby odnaleźć kolejny trop, aż zakończą całą aktywność.

W przypadku nauki języka można stworzyć polowanie na skarby z ukierunkowaniem na:

• Fonikę, np. narysowanie przedmiotu na jednej stronie kartki, a na drugiej umieszczenie słowa, które prowadzi do następnej wskazówki. Przykład: na jednej kartce narysowałem kurę, a z drugiej strony słowo „pies”. Dzieci czytają „pies” i szukają kolejnej wskazówki, która może mieć słowo „kot”.
• Nauka faktów niefikcyjnych. W tym celu często łączę inną aktywność, np. krzyżówkę. Każde hasło w krzyżówce jest ukryte w różnych miejscach domu. Kiedy znajdą odpowiedź, mogą ją wpisać do krzyżówki.
• Opowiadanie historii na nowo. Wskazówki mogą być przywiązane do rekwizytów z przeczytanej wcześniej historii. Każda wskazówka zawiera pytanie dotyczące fabuły, które prowadzi do kolejnego rekwizytu. Przykład: retelling „Czerwonego Kapturka” – rekwizyty mogą obejmować np. obrazki zboża, mąki, nasion i chleba. Rekwizyty byłyby w sekwencji zgodnej z fabułą historii.

Polowanie na skarby pomaga rozwijać umiejętności czytania, słownictwo, zrozumienie tekstu, rozwiązywanie problemów i współpracę.

15. Pictionary

Pictionary to szczególnie dobra gra dla dzieci, które lubią rysować. Podzielcie się na drużyny, a każda drużyna wybiera kartę z listy podpowiedzi. Następnie musi narysować to, co znajduje się na karcie, aby reszta zespołu mogła odgadnąć odpowiedź. Czas jest ograniczony, więc trzeba odgadnąć zanim się skończy. Drużyna z największą liczbą punktów wygrywa.

Aby uczynić tę grę bardziej związaną z opowiadaniem historii, podpowiedzi mogą odnosić się do tytułów książek, postaci lub rekwizytów z historii. Oto kilka przykładów:

• Ciasteczkowy Potwór: skoncentruj się na różnych postaciach, które go gonią w historii.
• Kopciuszek: utwórz karty z rekwizytami z historii, np. dynia, pantofelek, mysz, zegar.
• Kubuś Puchatek: zawrzyj różne miejsca w lesie, np. drzewo Sowy, nora Królika, domek z patyków Kłapouchego.

Pictionary jest grą bardzo elastyczną, co sprawia, że jest dostępna dla wszystkich dzieci, niezależnie od poziomu znajomości języka angielskiego czy wieku. Gra rozwija umiejętności poznawcze, poszerza słownictwo, wspiera interakcje społeczne i umiejętności komunikacyjne.

Praktyczne Wskazówki do Używania Gier Opowiadania Historii w Domu

Nauka najlepiej przebiega, gdy nasze dzieci mają przy tym zabawę i mogą odnosić się do materiału, z którym pracują. Gry oparte na opowiadaniu historii zapewniają taką możliwość. Są elastyczne, kreatywne, zawierają zadania praktyczne i są bardzo przyjemne dla dzieci.

Jednak nawet w przypadku gier, dzieci mogą stracić zainteresowanie, zniechęcić się lub szybko się zmęczyć. Aby utrzymać ich uwagę i motywację do uczestnictwa, najlepiej jest rotować zaplanowane aktywności. Spróbuj regularnie wprowadzać gry oparte na opowiadaniu historii, może jako element codziennego rytuału czytania, ale zmieniaj i mieszaj różne gry, które planujesz grać.

Dobrym pomysłem jest także łączenie gier opowiadania historii z książkami, które czytacie, aby przedłużyć możliwości nauki związane z tekstem.

Na przykład, jeśli czytacie książkę „Piotruś Królik”, Twój plan może wyglądać tak:

• Poniedziałek: Omówcie ilustracje w książce. Zagrajcie w „Zgadnij, co widzę”, aby przyswoić nowe słownictwo.
• Wtorek: Przeczytajcie wspólnie historię. Zbudujcie kostkę opowieści i pomóż dzieciom opowiedzieć historię przy jej użyciu.
• Środa: Przyjrzyjcie się postaciom. Zagrajcie w kalambury, aby przećwiczyć język związany z każdą postacią w opowieści.
• Czwartek: Skoncentrujcie się na miejscach akcji. Zagrajcie w gry skojarzeń, aby pomóc dzieciom połączyć różne elementy w obrębie scenerii, np. farma – warzywa – szopa – strach na wróble – rolnik.
• Piątek: Porozmawiajcie o problemach i rozwiązaniach, z którymi mierzą się postacie. Stwórz polowanie na skarby, które pomoże dzieciom przejść przez pytania związane ze zrozumieniem tekstu w sekwencyjnej kolejności.

Gry oparte na opowiadaniu historii oferują dzieciom doskonałą okazję do nauki i rozwijania umiejętności językowych. Dzięki swojemu praktycznemu, multisensorycznemu i zespołowemu podejściu, pomagają utrzymać uwagę dzieci i motywują je do aktywnego udziału.

Jednakże samo używanie gier opowiadania historii nie wystarczy, aby znacząco poprawić zdolności językowe Twojego dziecka. Najlepiej wykorzystywać je w połączeniu z innymi aktywnościami, takimi jak codzienna praktyka rozmowy, sesje opowiadania historii i kreatywne pisanie. Dzięki temu Twoje dzieci będą mogły ćwiczyć i rozwijać każdą z podstawowych umiejętności językowych (mówienie, słuchanie, czytanie i pisanie).

FAQs dotyczące Interaktywnych Gier Opowiadania dla Dzieci Uczących się Angielskiego

1. Czym są gry oparte na opowiadaniu historii?
   Gry oparte na opowiadaniu to aktywności edukacyjne, które wykorzystują opowiadanie historii do rozwijania umiejętności językowych. Gry te pomagają uczniom, szczególnie dzieciom, w nauce angielskiego w interaktywny, zabawny sposób, który angażuje i motywuje do nauki.
2. Dlaczego warto korzystać z gier opartych na opowiadaniu historii?
   Gry opowiadania historii wspierają rozwój językowy, kreatywność, umiejętności społeczne oraz emocjonalne. Dzieci uczą się poprzez zabawę, co zwiększa ich zaangażowanie i motywację. Gry te są szczególnie efektywne, ponieważ łączą naukę z praktycznymi doświadczeniami.
3. Jakie korzyści dla dzieci przynoszą gry opowiadania historii?
   Korzyści obejmują rozwijanie słownictwa, umiejętności komunikacyjnych, krytycznego myślenia oraz inteligencji emocjonalnej. Dzieci uczą się nie tylko języka, ale także współpracy, kreatywnego rozwiązywania problemów i budowania pewności siebie.
4. Jakie są przykłady gier opartych na opowiadaniu historii?
   Przykłady gier to m.in. kostki z historiami, karty opowiadające historie, kalambury, polowanie na skarby, czy gry skojarzeń. Każda z tych gier rozwija inne umiejętności językowe i poznawcze u dzieci.

5. Jak nauka angielskiego poprzez opowiadanie historii pomaga dzieciom?
   Nauka angielskiego poprzez opowiadanie historii pozwala dzieciom na naturalne przyswajanie słownictwa i struktur gramatycznych w kontekście, co czyni naukę bardziej angażującą i zrozumiałą. Dzieci mogą rozwijać umiejętności językowe, takie jak mówienie, słuchanie i pisanie, jednocześnie bawiąc się, co sprzyja długotrwałemu zapamiętywaniu i zrozumieniu języka.
6. Co daje dziecku nauka języka angielskiego?
   Nauka języka angielskiego daje dziecku dostęp do globalnej komunikacji, zwiększa jego szanse edukacyjne oraz zawodowe w przyszłości. Pozwala także na poznawanie innych kultur, co rozwija świadomość kulturową i empatię. Nauka języka wspiera rozwój intelektualny i buduje pewność siebie w umiejętności wyrażania się w nowym języku.